Artur Malawski

Portret Artura Malawskiego, Benedykt Jerzy Dorys (1901-1990), 1949 r. / źródło: Biblioteka Narodowa (Polona)

UTWORY KAMERALNE

UTWORY NA FORTEPIAN

UTWORY NA FORTEPIAN Z ORKIESTRĄ

(4.07.1904 – 26.12.1957) kompozytor, pedagog i dyrygent urodzony w Przemyślu, zmarły w Krakowie. Kształcił się od ósmego roku życia w grze na skrzypcach w rodzinnym mieście. W latach 1920-28 studiował grę na skrzypcach w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie w klasie Jana Chmielewskiego (uzyskał dyplom ze srebrnym medalem) oraz teorię muzyki u ks. Bernardina Rizziego. W latach 1927-33 koncertował w Krakowie i innych miastach oraz w Polskim Radiu, lecz na skutek urazu lewej ręki musiał zrezygnować z kariery wirtuozowskiej. Od 1928 do 1936 był profesorem skrzypiec i teorii muzyki w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie, jednocześnie ucząc w latach 1929-30 gry na skrzypcach w Śląskiej Szkole Muzycznej w Katowicach oraz, w latach 1930-32, w Żeńskim Seminarium Nauczycielskim w Krakowie. W 1932 został współzałożycielem Stowarzyszenia Młodych Muzyków w Krakowie i brał aktywny udział w jego działalności. W 1936 podjął studia w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie: w zakresie kompozycji w klasie Kazimierza Sikorskiego oraz dyrygentury pod kierunkiem Waleriana Bierdiajewa, które ukończył w 1939 z odznaczeniem za kompozycję. Po wybuchu II wojny światowej przebywał we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie przez pół roku prowadził chór i orkiestrę ukraińskiego teatru muzycznego. W 1940 przeniósł się do Tarnopola, gdzie był nauczycielem gry na skrzypcach i klasy kameralnej w szkole muzycznej. W 1941 zamieszkał we Lwowie, a następnie w Lublinie, gdzie do 1944 uczył prywatnie gry na skrzypcach oraz organizował koncerty dla Polaków, podczas kórych występowali głównie muzycy warszawscy. Od 1945 uczył przedmiotów teoretycznych, prowadził klasy dyrygentury oraz kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, gdzie w latach 1951-52 kierował również sekcją operową na Wydziale Wokalnym, zaś w 1957 został mianowany kierownikiem nowo utworzonej Katedry Dyrygentury krakowskiej uczelni. W latach 1950-54 prowadził także klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. W 1955 został profesorem nadzwyczajnym. Artur Malawski wykształcił wielu kompozytorów i dyrygentów, m.in.: Janusza Ambrosa, Karola Anbilda, Andrzeja Cwojdzińskiego, Andrzeja Dobrowolskiego, Romana Haubenstocka-Ramatiego, Jerzego Katlewicza, Tadeusza Machla, Stefana Marczyka, Krzysztofa Missonę, Krzysztofa Pendereckiego, Witolda Rowickiego, Bogusława Schaeffera, Jerzego Semkowa, Zdzisława Szostaka.

W latach 1945-57 występował sporadycznie jako dyrygent, najczęściej prezentując utwory z okresu klasycyzmu i romantyzmu, wielokrotnie dyrygował też własnymi kompozycjami. W 1948 odniósł sukces artystyczny wykonując swoje Etiudy symfoniczne na fortepian i orkiestrę (1948) podczas festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Amsterdamie. W latach 1945-48 wchodził w skład Komisji Programowej Szkolnictwa Wyższego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki. Od 1946 był członkiem zarządu, a w latach 1948-51 i w 1957 prezesem Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. W latach 1951-54 był członkiem Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich.

Artur Malawski był laureatem wielu nagród i odznaczeń, m.in. w 1928 otrzymał I nagrodę na Konkursie Towarzystwa Bratniej Pomocy Uczniów Konserwatorium Krakowskiego za Bajkę na skrzypce i fortepian (1928), w 1949 – II nagrodę za Wariacje na orkiestrę (1938), III nagrodę za Toccatę z fugą w formie wariacji na fortepian i orkiestrę symfoniczną (1949) oraz wyróżnienie za Tryptyk góralski na fortepian (1949) na Konkursie Kompozytorskim im. Fryderyka Chopina, w 1952 – Nagrodę Państwową III stopnia za szkic symfoniczny Wierchy na orkiestrę (1934), w 1955 – Nagrodę Państwową II stopnia za twórczość kompozytorską i działalność pedagogiczną oraz Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za Trio fortepianowe (1953) i za Etiudy symfoniczne, w 1956 – Order Sztandaru Pracy II klasy oraz Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za całokształt działalności kompozytorskiej i pedagogicznej, w 1957 – Nagrodę Muzyczną miasta Krakowa za osiągnięcia twórcze ze szczególnym uwzględnieniem II Symfonii „Dramatycznej” (1956).

W latach 1962-82 co dwa lata odbywał się w Krakowie Konkurs Kompozytorski im. Artura Malawskiego.

Źródło biogramu: ­­­­­­­­­­­­­­­­www.polmic.pl, Małgorzata Kosińska, aktualizacja: listopad 2003.